Inwinteren is het proces waarbij je je bijenvolk voorbereidt op de winter. Dit omvat meer dan alleen het bijvoeren; het gaat om een reeks handelingen die ervoor zorgen dat het volk de koude maanden goed doorkomt. Hieronder vind je de belangrijkste stappen die je moet nemen om je bijen winterklaar te maken.
Belangrijke vragen bij het inwinteren
Voor elk bijenvolk stel je de volgende vragen:
- Heeft het bijenvolk een vitale koningin?
- Is de grootte van het bijenvolk in overeenstemming met de bijenkast?
- Is de varroabesmetting onder de schadedrempel?
- Heeft het volk voldoende voer om de winter door te komen?
- Is de vliegopening klein genoeg om muizen buiten te houden?
Heeft het bijenvolk een vitale koningin?
Alle volken die je gaat inwinteren moeten een jonge, vitale koningin hebben. Een gezonde koningin verhoogt de overlevingskansen van het volk aanzienlijk tijdens de winter.
Is de grootte van het bijenvolk in overeenstemming met de kast?
De kastruimte moet aangepast zijn aan de grootte van het volk. Een te kleine ruimte zorgt ervoor dat er onvoldoende plek is voor wintervoorraad.
Een honingkamer bijen is te vol wanneer de bijen de raten volledig hebben gevuld met honing en de cellen hebben afgedekt met een waslaagje, wat aangeeft dat de honing rijp is. Dit wordt ook wel ‘’verzegeld’’ genoemd. Als de honingkamer vol is, is het tijd om de honing te oogsten of een extra honingkamer toe te voegen.
In dat geval kun je het volk uitbreiden door een honingkamer met gevulde honingkamerramen toe te voegen.
Omgekeerd, als een klein volk te veel ruimte heeft, kunnen onbezette raten beschimmelen. Aan het eind van het jaar moet je de bijenkast verkleinen als het broednest afneemt. Vrijgekomen raten kun je stomen of bewaren voor het nieuwe seizoen, mits goed beschermd tegen wasmotten.
Is de varroabesmetting onder de schadedrempel?
Als het aantal varroamijten boven de schadedrempel komt, moet je direct een varroabestrijding itvoeren. Het is een misvatting dat je door het niet behandelen van varroa resistentie opbouwt. Niet behandelen leidt tot de dood van bijenvolken en bedreigt ook de volken van andere imkers.
Is de vliegopening klein genoeg om muizen buiten te houden?
Een te grote vliegopening kan muizen aantrekken, die veel schade aanrichten in de bijenkast. Als je de opening niet kunt verkleinen, plaats dan een muizenrooster. Let op, muizen zijn goede klimmers en springers, dus zelfs kasten op standaards zijn niet altijd veilig.
Heeft het bijenvolk voldoende voer?
Bij een tekort aan voedselvoorraden moet je bijvoeren. De hoeveelheid suiker die je moet bijvoeren hangt af van de hoeveelheid honing die al in de kast aanwezig is. Je kunt voeren met suikerwater, invertsuikersiroop of suikerdeeg. Het voeren met suikerwater (Beesweet) wordt gestart eind augustus en loopt door in september. Zorg er begin oktober voor dat de volken voldoende voeding hebben opgeslagen om de winter door te komen. Een gemiddeld bijenvolk kan tussen de 10 en 15 kg suikerwater nodig hebben om voldoende reserves aan te leggen. Suikerdeeg (Fondabee) is vooral handig als er midden in de winter voedseltekort dreigt.
Inwinteren samengevat
Hier zijn alle belangrijke stappen om je bijenvolk klaar te maken voor de winter:
- Vervang de oude koningin indien nodig.
- Pas de ruimte van de kast aan de grootte van het volk aan.
- Voer een varroabestrijding uit als dat nodig is.
- Plaats muizenroosters om je bijen te beschermen.
- Zorg voor voldoende voedsel door bij te voeren.
Met deze stappen zorg je ervoor dat je bijenvolk sterk en gezond de winter ingaat.
